De Rekenkamer publiceerde op 22 maart 2021 'Uit het oog uit het hart?, haar rapporten over revolverende fondsen in Drenthe, Fryslân en Groningen. Voor meer informatie over dit onderzoek klik hier.

Marko Bos is voorgedragen als collegelid van de Noordelijke Rekenkamer. Bos heeft in Groningen economie gestudeerd en jarenlang bij de SER gewerkt, als directeur Economische Zaken en als waarnemend algemeen secretaris / algemeen directeur. Daarnaast is hij sinds 2016 voorzitter van de rekenkamercommissie van Zoetermeer. Op 21 april a.s. besluiten Provinciale Staten van Drenthe, Fryslân en Groningen over de voordracht.

Het College van de Noordelijke Rekenkamer bestaat uit drie leden. Provinciale Staten van de provincies Drenthe, Fryslân en Groningen benoemen hen voor een periode van zes jaar. De Collegeleden kunnen eenmaal worden herbenoemd. Het College bepaalt welke onderwerpen de rekenkamer onderzoekt en stelt ook de rapportages vast. 

Het College gaat uit van het principe van collegiaal bestuur. Dat betekent dat de besluiten worden genomen door het gehele College, niet door één van de afzonderlijke leden. 

Elk van de collegeleden is portefeuillehouder voor een deel van de onderzoeken van de Noordelijke Rekenkamer. Het College krijgt ondersteuning van de medewerkers van het bureau. Er is een directeur, tevens secretaris van het College, die leiding geeft aan dit bureau (zie 'Medewerkers').

De Raad van Advies is een afvaardiging van Provinciale Staten van de drie Noordelijke provincies: drie Statenleden per provincie. De Raad van Advies adviseert de rekenkamer over het onderzoeksprogramma en de financiën. Daarnaast coördineert de Raad van Advies de besluitvorming in Provinciale Staten over de rekenkamer en de benoeming van nieuwe collegeleden van de rekenkamer.

De samenstelling is als volgt:

Doel en missie van de Noordelijke Rekenkamer vloeien voort uit haar wettelijke taak. Het onderzoek van de Noordelijke Rekenkamer is een ondersteuning van de provinciale democratie. Wettelijk is bepaald dat de provinciale rekenkamer onderzoek doet naar de doelmatigheid, doeltreffendheid en rechtmatigheid van het door de provincies gevoerde beleid. De rekenkamer is een gemeenschappelijk orgaan van drie provincies en zij heeft een onafhankelijke positie.

Doel

Het doel van Rekenkamer is om vanuit een onafhankelijke positie Provinciale Staten te ondersteunen in hun kaderstellende (beleidsvormende) en controlerende rol. Dit gebeurt door onderzoek te doen naar het gevoerde beleid (dus ook dat van Provinciale Staten zelf - zij zijn immers het hoogste bestuursorgaan in de provincie) waarbij de vraag naar doeltreffendheid, doelmatigheid en rechtmatigheid centraal staat. 

Missie

Met onderzoeksrapporten van kwalitatief hoogwaardig niveau wil de Rekenkamer het lerend vermogen bij de provincies ondersteunen. Invalshoek voor onderzoek is de verbetering van het functioneren en presteren van de provincies. Bij de beoordeling van de rechtmatigheid kijkt de rekenkamer naar zowel nationaal als Europees recht.

De Noordelijke Rekenkamer wil de provincies niet ‘afrekenen’ op het gevoerde beleid, maar stelt zich ten doel het lerende vermogen van de provincies te vergroten.

De Noordelijke Rekenkamer legt elk jaar verantwoording af door middel van publicatie van het jaarverslag, de jaarrekening en het accountantsrapport.

Klik hier (pdf, 1 MB) voor een infographic over het werk van provinciale rekenkamers.

Juridische basis

De wettelijke taak van de rekenkamer is in de Provinciewet vastgelegd: de rekenkamer onderzoekt de doelmatigheid, doeltreffendheid en rechtmatigheid van het door het provinciebestuur gevoerd beleid. Dit is nadrukkelijk niet de controle van de jaarrekening. In die zin 'rekent' de rekenkamer niet. 

De Provinciewet verplicht elke provincie tot het instellen van een rekenkamer. De provincies Drenthe, Fryslân en Groningen hebben een gezamenlijke rekenkamer ingesteld; zij hebben een Gemeenschappelijke Regeling gecreëerd (Gemeenschappelijke Regeling Noordelijke Rekenkamer  (pdf, 304 kB)). 

De provincies zijn verplicht om aan de rekenkamer middelen ter beschikking te stellen om haar werk te kunnen uitvoeren. Dit betekent dat de provincies de rekenkamer bekostigen. 

In de Gemeenschappelijke Regeling Noordelijke Rekenkamer is een aantal voorzieningen getroffen waardoor de Rekenkamer haar taken in een onafhankelijke positie kan uitoefenen. Die regeling is geconcretiseerd in het Reglement van Orde (pdf, 149 kB) en het Directiestatuut (pdf, 120 kB).

Organisatie

De Noordelijke Rekenkamer bestaat uit een College; Provinciale Staten van de drie provincies benoemen de leden hiervan, voor de duur van zes jaar. Het College van de rekenkamer krijgt ondersteuning van het eigen Bureau. Het College benoemt de secretaris-directeur daarvan; en deze stelt vervolgens de overige medewerkers (zoals onderzoekers) aan. Daarnaast is een Raad van Advies geïnstalleerd die bestaat uit drie leden van Provinciale Staten per provincie. 

De werkwijze van de Noordelijke Rekenkamer is vastgelegd in het onderzoeksprotocol (pdf, 292 kB). Daarin heeft de rekenkamer vastgelegd uit welke onderdelen de onderzoeken bestaan en op welke manier en met wie zij hierover communiceert. Hieronder volgt een korte weergave. 

Onderzoeksprogramma

De Noordelijke Rekenkamer stelt periodiek een onderzoeksprogramma (pdf, 397 kB) samen. Zij vraagt en krijgt daarvoor suggesties van de Raad van Advies, de drie Provinciale Staten en van burgers, maatschappelijke organisaties en bedrijven. De uiteindelijke keuze van de onderwerpen voor onderzoek maakt de rekenkamer zelf, aan de hand van de criteria die zij in het onderzoeksprotocol (pdf, 292 kB)formuleerde. Op verzoek van één of meer provincie(s) kan de rekenkamer ook onderzoek verrichten dat niet in het onderzoeksprogramma staat. 

Oriëntatie op en start van onderzoek

Voorafgaand aan de start van een onderzoek oriënteert de Noordelijke Rekenkamer zich op het onderwerp. De oriëntatiefase sluit zij af met een onderzoeksplan. Het College stelt het onderzoeksplan vast. Daarna kondigt de rekenkamer het onderzoek aan bij de betrokken provincie(s) en start zij het onderzoek.

Uitvoering onderzoek

Deze fase richt zich op het vinden van antwoorden op de feitelijke vragen uit het onderzoeksplan. De antwoorden en de onderbouwing daarvan komen terecht in een Nota van Bevindingen. Hier staan nog geen conclusies en aanbevelingen in. De rekenkamer legt de Nota van Bevindingen voor hoor en wederhoor voor aan de betrokken ambtenaren van de  provincie(s). Het doel is om feitelijke onjuistheden weg te nemen. Indien nodig past de rekenkamer de tekst aan. Vervolgens analyseert en beoordeelt de Noordelijke Rekenkamer de gegevens.

Eindrapport en bestuurlijk hoor en wederhoor 

De Noordelijke Rekenkamer schrijft daarna het onderzoeksrapport. Dit bevat de onderzoeksvragen, de feitelijke gegevens, de analyse en beoordeling daarvan, conclusies en aanbevelingen. Het onderzoeksrapport legt de rekenkamer vervolgens voor aan de betrokken colleges van Gedeputeerde Staten met het verzoek om een bestuurlijke reactie. Deze reactie neemt zij op in het eindrapport, eventueel voorzien van een nawoord door de Noordelijke Rekenkamer.

Publicatie eindrapport

De rekenkamer presenteert het eindrapport eerst vertrouwelijk aan Provinciale Staten en maakt het daarna openbaar (behalve de vertrouwelijke gegevens).

De Noordelijke Rekenkamer is lid van de Vereniging van Rekenkamers (VvR). De VvR heeft als doel kennis en ervaring tussen rekenkamer(commissie)s uit te wisselen. Door van elkaar te leren kunnen de leden met goed en onafhankelijk onderzoek bijdragen aan de kwaliteit van het openbaar bestuur.

De Noordelijke Rekenkamer neemt actief deel aan de Kring Noord van de VvR. Aan de activiteiten van Kring Noord wordt ook deelgenomen door lokale rekenkamers in de provincies Drenthe, Fryslân en Groningen. Daarnaast werken we nauw samen met de vier andere provinciale rekenkamers.

De Noordelijke Rekenkamer publiceerde op 28 november haar rapport 'Op eigen benen?'. Voor meer informatie over dit onderzoek klik hier.

Op 23 januari 2018 publiceerden de Noordelijke Rekenkamer en de Randstedelijke Rekenkamer het rapport over het onderzoek naar het Waddenfonds. Voor meer informatie over dit onderzoek klik hier.

De Rekenkamer publiceerde op 12 maart 2018 haar rapport 'Internet, en een beetje snel graag!'. Voor meer informatie over dit onderzoek klik hier.

De Rekenkamer heeft op 12 november 2018 haar rapport over de beoordeling van werkgelegenheidseffecten van projecten gepubliceerd. Voor meer informatie over dit onderzoek klik hier.

De Rekenkamer publiceerde op 2 juli 2020 haar rapport 'Zoektocht naar duurzaamheid in het landbouwbeleid'.

Voor meer informatie over dit onderzoek klik hier.

De Rekenkamer publiceerde op 14 december 2018 haar rapport 'Energie in transitie'. Daarnaast verscheen het boekje 'Energietransitie in Noord-Nederland’. Voor meer informatie over dit onderzoek klik hier.

Dr. Linze Schaap (1962) is benoemd tot directeur-secretaris van de Noordelijke Rekenkamer. Hij begint op 1 augustus. Schaap is geboren en getogen in Fryslân en studeerde juridische bestuurswetenschappen aan de Rijksuniversiteit Groningen.

De Rekenkamer publiceerde op 2 maart 2020 haar rapport 'Verdeling onder hoogspanning, een onderzoek naar de verdeling van kosten en baten rondom wind- en zonneparken'. Voor meer informatie over dit onderzoek klik hier.

In verband met de coronaperikelen werken onze medewerkers nog steeds zoveel mogelijk thuis. Mocht u ons willen spreken, dan zijn we via de e-mail en telefonisch bereikbaar; bellen met het algemene telefoonnummer is helaas minder effectief, momenteel.

De Noordelijke Rekenkamer is geëvalueerd. In totaal zijn vier deelonderzoeken uitgevoerd. In het eerste deelonderzoek is gezocht naar 'rode draden' (voor het rapport, klik hier (pdf, 375 kB)) in de conclusies en aanbevelingen van de Noordelijke Rekenkamer in de afgelopen vijftien jaar. Het onderwerp van het tweede deelonderzoek was de doorwerking van de aanbevelingen van de rekenkamer (voor het rapport, klik hier (pdf, 1 MB)). Het derde ging over de waardering voor de rekenkamer (voor het rapport, klik hier (pdf, 5 MB)). En in het vierde deelonderzoek stonden de organisatie en governance van de rekenkamer centraal (voor hegt rapport, klik hier (pdf, 5 MB)). De rekenkamer trok  daar vervolgens conclusies uit (klik hier (pdf, 245 kB)). De centrale boodschap is dat de Noordelijke Rekenkamer meer contact moet hebben met de provincies. De rekenkamer zal daartoe een werkplan opstellen.

Per 1 oktober jl. is Anneke Beukers benoemd tot voorzitter van de Noordelijke Rekenkamer. De benoeming geldt in principe voor zes jaar. Anneke Beukers is jarenlang lid en waarnemend voorzitter van Provinciale Staten van Overijssel geweest. Daarnaast heeft zij diverse toezichthoudende functies bekleed en is zij werkzaam geweest als interim-directeur in verschillende welzijns- en onderwijsinstellingen. Anneke Beukers: "Een goed werkende rekenkamer is een belangrijk instrument voor Statenleden en daarmee voor de voortdurende aandacht voor verbetering van de kwaliteit van het openbaar bestuur." Plaatsvervangend voorzitter Jan van der Bij geeft aan verheugd te zijn over de aanstaande benoeming van Beukers: “Anneke Beukers is een echte aanvulling op het college, met haar politieke ervaring en toezichthoudende expertise.”

De Noordelijke Rekenkamer publiceerde op 7 december 2020 haar rapporten over de marketing van het toerisme in Drenthe, Fryslân en Groningen. Voor meer informatie over dit onderzoek klik hier.

De Rekenkamer publiceerde op 8 februari 2021 haar rapporten over het borgen van ruimtelijke kwaliteit in Drenthe, Fryslân en Groningen. Voor meer informatie over dit onderzoek klik hier.

Per 1 juni jongstleden is Marko Bos toegetreden tot het college van de Noordelijke Rekenkamer. De benoeming geldt in principe voor zes jaar. Marko Bos was jarenlang werkzaam als directeur Economische Zaken en plaatsvervangend algemeen secretaris bij de Sociaal-Economische Raad (SER). Het Rekenkamerwerk kent hij door zijn voorzitterschap van de Rekenkamercommissie Zoetermeer.

Op 4 oktober 2021 heeft de Noordelijke Rekenkamer haar rapport over de besluitvorming over de financiële bijdragen van de provincie Fryslân aan ijsstadion Thialf aangeboden aan Provinciale Staten van Fryslân.  Voor meer informatie over dit onderzoek klik hier.

Op 29 november 2021 heeft de Noordelijke Rekenkamer haar rapport 'Regionale democratie vergt energie' aangeboden aan de Statenleden van Drenthe, Fryslân en Groningen. Voor meer informatie, klik hier. 

Op 14 februari publiceerden de Noordelijke Rekenkamer en de Rekenkamer Groningen hun gezamenlijke rapport over de informatievoorziening Aanpak Ring Zuid. 

Op 4 juli publiceerde de Noordelijke Rekenkamer haar rapporten over de manier waarop Statenleden inhoudelijk worden ondersteund bij hun werkzaamheden: door ambtelijke organisatie, griffie, fractieondersteuning en Statenonderzoekers. Klik hier voor de rapporten.

De Noordelijke Rekenkamer onderzocht hoe provincies en gemeenten met elkaar samenwerken in samenwerkingsverbanden. Spanning tussen horizontale samenwerking en verticale bevoegdheden komt in de praktijk weinig voor, zo blijkt uit het onderzoek.

De Noordelijke Rekenkamer zet vraagtekens bij de rechtmatigheid en doelmatigheid van de erfpacht voor het experiment Dubbele Dijk.   

Op 16 november 2022 is het onderzoeksprogramma voor 2023-2026 vastgesteld. Velen hebben suggesties aangedragen; het resultaat is een gevarieerd en actueel programma. Voor het programma, klik hier. 

De Noordelijke Rekenkamer blikte terug op een onderzoek naar de provinciale grip op Drentse, Friese en Groningse bedrijven met grote risico’s voor hun omgeving uit 2016. Zij onderzocht in hoeverre de aanbevelingen uit het rapport doorwerken in het provinciaal beleid.  Voor de rapporten, klik hier.

Per 1 oktober a.s. is de heer Rick Anderson benoemd tot lid van het college van de Noordelijke Rekenkamer. Hij volgt Jan van der Bij op die dan aan het einde van zijn twee termijnen zit. Rick Anderson heeft een bestuurskundige, economische en juridische achtergrond en is werkzaam als universitair hoofddocent Bestuurskunde aan Universiteit Leiden. Daarnaast is hij lid van de rekenkamers van de gemeenten Súdwest-Fryslân en Waadhoeke. 

College en bureau van de rekenkamer verheugen zich op de samenwerking!

11 juli 2024 publiceerde de Noordelijke Rekenkamer haar rapporten over het provinciale fietsbeleid van de drie Noordelijke provincies. Ze keek specifiek naar de doelen die de provincies stelden in de periode 2016 tot en met 2022 en de mate waarin ze deze doelen behaalden. 

De Noordelijke Rekenkamer concludeert in haar rapport ‘Verlangen naar zee’ dat het inmiddels afgeblazen burgerinitiatief Holwerd aan Zee technisch wel haalbaar zou zijn maar juridisch en financieel wellicht niet. 

De Noordelijke Rekenkamer heeft op 29 november jl. de zogenaamde Goudvink gewonnen voor haar rapport 'Zorgen voor Morgen - Bollenteelt in Drenthe'. Elk jaar reikt de Vereniging van Rekenkamers die prijs uit, voor het beste rekenkamerrapport in het afgelopen jaar.  

De Noordelijke Rekenkamer en enkele gemeentelijke rekenkamers concludeerden dat de handhaving van en het toezicht op de energiebesparingsplicht anno 2025 nog onvoldoende van de grond komen. Klik hier voor de rapporten.